پیدا شدن چرم نقاشی شده زیبا یی در شهر سوخته سیستان

ادامه کاوش‌های باستان شناسی در دو بخش مسکونی و گورستان شهر سوخته به کشف آثار فراوانی از جمله یک قطعه چرم نقاشی شده بسیار زیبا، پارچه‌های رنگی، بنای متعلق به دوره چهارم استقراری، 74 گور و ... منجر شد.

خبرگزاری میراث فرهنگی ـ گروه میراث فرهنگی ـ ادامه کاوش‌های باستان شناسی در دو بخش مسکونی و گورستان شهر سوخته به کشف آثار فراوانی از جمله یک قطعه چرم نقاشی شده بسیار زیبا، پارچه‌های رنگی، بنای متعلق به دوره چهارم استقراری، 74 گور و ... منجر شد.

  منصور سید سجادی سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته گفت: این قطعه چرم به علت فرسودگی بسیار زیاد در حال از هم پاشیدگی است و مرمت‌گران گروه باستان‌شناسی در تلاش نجات بخشی از آن هستند.

 این باستان‌شناس افزود: در فصل اخیر از کاوش‌های باستان‌شناسی در بخش مسکونی شهر سوخته که در کارگاه 26 ادامه دارد، باستان‌شناسان موفق شدند بنایی متعلق به دوره چهارم استقراری شهر سوخته را مورد کاوش قرار دهند.

 به گفته وی، این ساختمان که در بخش مسکونی مرکزی شهرسوخته واقع شده بنایی بسیار ویژه دارد که تاکنون در شهرسوخته مورد کاوش قرار نگرفته است.

 سید سجادی اظهار کرد: در این ساختمان 2 دیوار قطور هر کدام به قطر 1 متر و طول 40 متر به همراه 9 عدد پشتیبان در اندازه 1 متر در 1متر در هر سمت، یک فضای دالان‌مانند قرینه را تشکیل داده که این فضا در شرق تا بستر تالاب مرکزی شهرسوخته امتداد داشته است.

استفاده از خشت‌های 54 سانتی‌متری در معماری شهر سوخته

این باستان‌شناس همچنین افزود: در دو سوی این دیوارها ساختارهای معماری ویژه‌ای شامل اتاق‌های انباری در سمت شمال شرق دالان به همراه معماری که با خشت‌های بسیار بزرگ به طول 54 سانتی‌متر ساخته شده قرار گرفته که جزو موارد نادر و بسیار استثنایی در معماری شهرسوخته است.

به گفته او، تا قبل از این کاوش‌ها، تصور بر این بود که استاندارد خشت‌های استفاده شده در معماری بناهای شهرسوخته خشت‌هایی به طول 45 سانتیمتر است.

سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته با اشاره به کشف 2 اتاق در بخش جنوب غربی دالان تصریح کرد: در این اتاق‌ها آثار سوختگی بسیار شدید به وضوح دیده شده است.

به گفته او، آثار سوختگی به حدی است که دیوارها به شدت قرمز و سیاه شده و هر گونه مواد باستان شناختی درون آنها مانند سفال و استخوان‌های جانوری به شدت سوخته و از بین رفته‌اند.

آثار مشهود قربانی کردن گاو

سید سجادی خاطرنشان کرد، یکی از قسمت‌های قابل توجه این سازه بزرگ، معماری اتاقک کوچکی است که در قسمت انتهایی بخش شرقی دیوار اصلی قرار گرفته و به نظر می‌رسد بخشی از ورودی احتمالی ساختمان بوده است که روی کف آن آثار مشهود قربانی کردن یک گاو دیده می‌شود که در کنار کانال بسیار کوچکی که خون قربانی را به خارج از ساختمان هدایت می‌کرده دیده می‌شود.

او اظهار کرد: در اتاق‌های بسیار فرسوده‌ای که انتظار نداشتیم؛ مقادیر بسیار زیادی پارچه ساده، دو رنگ و چند رنگ پیدا شد.

به گفته وی، این پارچه‌ها به شدت فرسوده شده‌اند که در روزهای آینده با حضور کارشناس مربوط عملیات نجات و ساماندهی آنها آغاز خواهد شد.

سید سجادی با اشاره به اینکه در شهر سوخته پیش از این نیز مقدار زیادی پارچه بدست آمده بود افزود: یکی از قطعات پارچه‌ای پیدا شده دراین فصل از کاوش سه رنگ بوده و اندازه تقریبی آن 60 در 40 سانتی متر تخمین زده شده که بر آن اساس، این پارچه بزرگترین پارچه ای خواهد بود که تا کنون در شهر سوخته پیدا شده است.

سرپرست گروه باستان‌شناسی شهر سوخته افزود: اگر کاوش‌های آینده، درستی فرضیه‌های باستان‌شناسان را تایید کنند درباره کوچک شدن و از بین رفتن نهایی شهر سوخته در دوره چهارم باید تجدید نظر کاملی صورت گیرد.

کشف 503 شیء نفیس در گورستان

این باستان‌شناس گفت: کاوش‌ها در دو گمانه جدید و سه گمانه قدیم گورستان نیز ادامه پیدا کرد.

به نقل از سایت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، وی افزود: در این کاوش‌ها 74 قبر جدید حاوی 80 اسکلت انسانی در اندازه 320 متر مربع و سه گونه ساختاری قبور ساده دو قسمتی و سردابه‌ای پیدا شده است.

سید سجادی با اشاره به کشف 503 قطعه شیء نفیس در کاوش‌های امسال گورستان اظهار داشت: از میان این اشیا می‌توان به عود سوزهای مرکب ازیک پایه گلی و آینه‌ای که روی آن قرار گرفته اشاره کرد .در این عود سوزها ، بخش اصلی عود سوز روی آینه استوار است و در برخی از آنها هنوز بقایای عود سوخته دیده می شود.

او اضافه کرد: از اشیاء جالب دیگر می توان به ظروف و خمره‌های رنگارنگ، اشیا نفیس مفرغی و گردنبندهای زیبائی اشاره کرد که با ظرافت تمام ساخته شده اند و از داخل قبرهای زنان پیدا شده اند.

به گفته سرپرست گروه باستان شناسی شهر سوخته اندازه مهره‌های این گردنبندها بسیار کوچک و قطر هر مهره یک میلی متر و قطر سوراخ آنها حدود سه دهم میلی‌متر بوده به صورتی که عبور سوزن و نخ معمولی از آن غیر ممکن است. در میان ظروف پیدا شده نیز باید به دو نوع ظرف دردار سیاه و سفید و رنگی اشاره کرد که تداوم ساخت آن هنوز در استان دیده می‌شود.

انتقال اشیا به موزه

سید سجادی اظهار کرد: در این کاوش‌ها بخش باستان سنجی و مرمت گروه موفق به مرمت و باز سازی بیش از 250 قطعه شی باستانی شد که این اشیا برای نمایش به موزه منطقه‌ای شرق واقع در شهر زاهدان انتقال یافت.

او افزود: در بخش پِژوهش‌های میان رشته‌ای نیز فعالیت های گروه در زمینه انسان شناسی و مطالعات ژنتیکی در جریان بوده و در بخش مطالعات مرتبط با بیماری‌های باستانی و انگل شناسی نیز ادامه دارد.

به گفته او این تحقیقات با همکاری محققان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛ کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی استان؛ دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه زابل و باپشتیبانی های مالی و معنوی پژوهشگاه و پژوهشکده باستان شناسی و همکاری های صمیمانه اداره کل میراث استان در حال انجام است.