پرسش :
مراحل عرفان در دین زرتشت چگونه است؟ موبد نیکنام گرامی
پاسخ :
  شناخت خداوند، پرورش و پویایی ویژگی های نیک رفتاری و«نزدیك شدن به اهورامزدا»،(:دانایی وآگاهی بیکران هستی مند)برترین آماج(:هدفِ) سفارش شده اَشوزرتشت در زندگی مَرتو(:انسان) است. آموزگار وپیام آور ایرانی باور داردكه اگر مرتوگان(:بشر) رفتار خود را به شش فروزه یی كه ازخداوند سرچشمه گرفته هماهنگ سازد، گذری به هفتمین گام نیز خواهد داشت و به جایی خواهد رسید كه سعدی نیز به آن اشاره کرده است: « رسد آدمی به جایی که به جز خدا نبیند بنگر که تاچه حد است، مقام آدمیت»    نخستین گام: «وَهومن» یا منش نیك است، این واژه در گویش پارسی به بهمن دگرگون(:تبدیل) شده است. نیك اندیشی یكی از فروزه های دانایی وآگاهی(خداوند) است كه مرتو نیز بایستی در نخستین گام آن رادر خود پرورش دهد. گام دوم: گزینش «اَشَه وَهیشْتَه» یا بهترین اشویی (:راستی ودرستی) است كه در گویش پارسی به اردیبهشت دگرگون شده است. اشویی هنجار یگانه(:مطلق) وتوانایی نظم بخشیدن است، این فروزه نیز درمرتو كوششی برای هماهنگی در رفتار بر پایه اشویی، به چِمار پیوستن به راستی در اندیشه، گفتار وکردار است. گام سوم:«خْشَترَه وَئیریَه» كه در گویش پارسی به شهریور تبدیل شده است توانایی مینوی و پادشاهی بر خود است، توانایی گذشت و مهربانی، توانایی وارسی(:كنترل)رفتار ناهنجار ،  توانایی پشتیبانی از راستی و کارزار(:مبارزه)با دروغ، توانایی: رسیدن به آزادی و آزاد منشی است گام چهارم: فروزة «مهرورزی» است كه در گات ها به گونه«سپنتَه آرَمئی تی» بیان شده و در پارسی به سپندارمذ یا اسپند تبدیل شده است. در بینش اشوزرتشت رابطه بین مرتو وخدا(:دانایی وآگاهی) در راستای دوستی و مهر است نه از روی ترس و بیداد، بنابراین شایسته است تا هرکس فروزه«مهرورزی» را در خود افزایش دهد، خویشتن داری، گذشت، فروتنی، مهربانی، بخشندگی و دهشمندی از پرتوهای این فروزه هستند. گام پنجم:به ریخت(:شکل)«هَه اوروَتات» آمده  آمده  ودر گویش پارسی به گونه خورداد بیان شده است، در این گام  رسایی وكمال در مرتو پدیدار خواهد شد و او را اندک اندک  به موتوی  آرمانی نزدیك خواهد كرد. درگام های رازوری(:عرفان) زرتشتی،  رسایی با  جاودانگی «امرداد» كه ششمین گام  است، به هم  پیوسته می باشند. آشکار است که  اگر مرتو  به رسایی برسد، «بی مرگی» مینوی نه مادی نیز فراخواهد رسید. «اَمِرَه تات»  كه در پارسی به ریخت  امرداد آمده، به چِمار جاودانگی است،   هر مرتو بر پایه هنجاری كه در سرشت او پیش بینی شده است به گونه یی دیگر و به گونه ای همچند(:طور نسبی) جاودانه خواهد شد. هفتمین گام: در راه  رازوری  و شناخت اهورا، «سرَئوشَه»  است این واژه در فارسی به گونه «سروش» بیان شده است، نور حقیقت و ندای اهورایی است كه چون مشعلی، نهادمرتو  و دیده دل رازور(:عارف) را روشن خواهد كرد، در این گام مرتو به جایگاه«سپنتامن»(:منش سپند وبرتر) دست خواهد یافت.    بنابراین در كنارِكار وكوشش،  وكوشش،  مرتو توانایی دارد تا گام های هفت گانه رازوری  را نیز  سپری کند، فروزه هایی چون پاكی و راستی، توانایی سازنده و مهرورزی پویا خواهد شد تا رسایی و پایندگی در نهاد او فزونی یابد.